TS EN / IEC 60335-1 Standardı
Güvenlik Kuralları - Ev ve Benzeri Yerlerde Kullanılan Elektrikli Cihazlar
LVD Testi : TS EN / IEC 60335-1 standardı altında, hayatımızın her alanında kullanmış olduğumuz elektrikli cihazlar güvenlik açısından kritik önem taşımaktadırlar. Bu hususta güvenlik deneyleri bakımından dünya genelinde belli başlı direktifler bulunmaktadır.
2014/35/EU LVD (Low Voltage Directive) direktifi kapsamında TS EN / IEC 60335-1 standardı ev ve benzeri yerlerde kullanılan cihazların LVD güvenlik deneyinin / LVD testinin ana standardı olarak yer almaktadır. Bu standart, tek fazlı cihazlarda 250 V’u diğerlerinde 480 V’u aşmayan beyan geriliminde çalışan, ev ve benzeri yerlerde ve ticari amaçlar için kullanılan elektrikli cihazların güvenlik kurallarını kapsar.
LVT Test Laboratuvarları Ltd. Şti. olarak TS EN / IEC 60335-1 standardı kapsamındaki LVD güvenlik deneylerini TÜRKAK tarafından akredite olan laboratuvarımızda gerçekleştirmekteyiz.
TS EN / IEC 60335-1 standardı kapsamında aşağıdaki LVD testlerini gerçekleştirmekteyiz;
1) Sınıflandırma
1.1) Cihazlar, elektrik çarpmasına karşı korumaya göre aşağıdaki sınıflardan birine sahip olmalıdır:
0 Sınıfı, 0I Sınıfı, I Sınıfı, II Sınıfı, III Sınıfı.
1.2) Cihazlar, zararlı su girişine karşı uygun koruma derecesine (IPXX) sahip olmalıdır.
2) İşaretleme ve Talimatlar
Cihazlar;
- Volt olarak beyan gerilimi veya beyan gerilim aralığı ile,
- Beyan frekansı ile işaretli olmadıkça, besleme türünün sembolü ile,
- Watt olarak beyan giriş gücü veya amper olarak beyan akımı ile,
- İmalatçının veya sorumlu satıcısının adı, ticarî markası veya tanıtma işareti ile,
- Model veya tip referansı ile,
- Sadece II Sınıfı cihazlar için IEC 60417-5172 (2003-02) sembolü ile,
- Zararlı su girişine karış koruma derecesine göre, IPX0 hariç, IP numarası ile
- III Sınıfı cihazlar için IEC 60417-5180 (2003-02) sembolü ile işaretlenmelidir.
Kullanıcı tarafından erişilebilen cihaz prizleri ve kullanıcı tarafından erişilebilen prizler:
- ana şebekeye bağlı cihazlarda bulunanlar; ve
- anma geriliminde çalışan
3) Gerilimli Bölümlere Erişmeye Karşı Koruma
Cihazlar, gerilimli bölümlere rastgele temasa karşı yeterli koruma bulunacak biçimde imal edilmeli ve mahfaza içine alınmalıdır. Bu kurala uygunluk eklemli deney parmağı gibi çeşitli deney sondaları ile cihaz açıklıklarına kuvvet uygulanarak kontrol edilir.
4) Giriş Gücü ve Akım
Cihazların etiketinde beyan edilen giriş gücü cihazın tipine ve çalışma gücüne göre aşağıdaki çizelgede yer alan sapma değerlerini aşmayacak şekilde işaretlenmelidir.
Giriş Gücü Sapmaları
|
Cihaz Tipi |
Beyan Giriş Gücü W |
Sapma |
|
Bütün Cihazlar |
≤25 |
+ % 20 |
|
Isıtma Cihazları ve Birleşik Cihazlar |
> 25 ve ≤200 |
± % 10 |
|
> 200 |
+ % 5 veya 20 W (büyük olan uygulanır) – % 10 |
|
|
Motorla Çalışan Cihazlar |
> 25 ve ≤300 |
+ % 20 |
|
> 300 |
+ % 15 veya 60 W (büyük olan uygulanır) |
Cihazların etiketinde beyan edilen akım cihazın tipine ve çalışma gücüne göre aşağıdaki çizelgede yer alan sapma değerlerini aşmayacak şekilde işaretlenmelidir.
Akım Sapmaları
|
Cihaz Tipi |
Beyan Akımı A |
Sapma |
|
Bütün Cihazlar |
≤0,2 |
+ % 20 |
|
Isıtma Cihazları ve Birleşik Cihazlar |
> 0,2 ve ≤1,0 |
± % 10 |
|
> 1,0 |
+ % 5 veya 0,10 A (büyük olan uygulanır) – % 10 |
|
|
Motorla Çalışan Cihazlar |
> 0,2 ve ≤1,5 |
+ % 20 |
|
> 1,5 |
+ % 15 veya 0,30 A (büyük olan uygulanır) |
5) Isınma
Cihazların tiplerine göre standartta belirtilen gerilim değerlerinde çalıştırılmaları esnasında cihazlar üzerinden termokupllar ile standardın istemiş olduğu noktalardan sıcaklık ölçümü alınır. Bu sıcaklık değerleri standarttaki limitleri aşmamalıdır.
6) Çalışma Sıcaklığında Kaçak Akım ve Elektrik Dayanımı
Cihazların çalışması esnasında mahfazalarına yaymış oldukları kaçak akım değerleri standartta belirtilen donanımlar ve yöntemler ile kontrol edilir. Bu kaçak akım değerleri standartta belirtilen limitlerin altında olmalıdır.
Cihazların daha sonra besleme kaynağından enerjileri kesilerek besleme uçları ile mahfazaları arasına standartta belirtilen değerlerde yüksek gerilim uygulanır. Deney esmasında gerilim uygulanan bölümler arasında atlama ve delinme olmamalıdır.
7) Neme Karşı Dayanıklılık
Cihazlar bağıl nemi % 93 ± 3, sıcaklığı ise 20°C - 30°C arasında olan nem kabininde 48 saat süre ile bekletilir. Ardından kaçak akımları ölçülür ve elektrik dayanım deneyi uygulanır.
8) Olağan Dışı Çalışma
Cihaz içerisinde bulunan komponentler standardın istediği şekilde tek hata şartlarında çalıştırılır. Deney esnasında cihazlar etraflarına zarar verebilecek ısınma, ark oluşumu gibi durumlar göstermemelidir.
9) Mekanik Denge ve Mekanik Tehlikeler
Zemin üzerinde sabitlenmeden duran veya masa üzerinde kullanılan cihazların dengeleri yeterli derecelerde olmalıdır. Cihazlar 10°lik açıdaki eğimli düzlem üzerinde deneyden geçirilir. Devrilmemesi gerekmektedir.
10) Mekanik Dayanım
Cihazlar normal kullanım şartlarında gelebilecek mekanik darbelere dayanıklı olmalıdırlar. Cihazlar mekanik dayanımı zayıf olan bölümü üzerine darbe enerjisi 0,5J olan yaylı çekiç ile aynı nokta üzerine 3 darbe uygulanarak test edilirler.
11) Topraklama Düzenleri
Cihazların erişilebilir metal mahfazaları ile topraklama ucu arasındaki direnç değeri 0,1 Ω’un altında olmalıdır. Metal mahfaza ile topraklama ucu arasına 25 A akım uygulanarak gerilim düşümünden direnç değeri hesaplanır.
12) Vidalar ve Bağlantılar
Cihazların bölümlerinin birleştirilmesinde ve elektriksel bağlantılarda kullanılan vidalar mekanik zorlamalara dayanıklı olmalıdır. Uygunluk vida diş çaplarına göre standartta verilen momentlerde vidaların sıkılıp gevşetilmesiyle test edilir.
13) Yalıtma Aralıkları, Yüzeysel Kaçak Yolu Uzunlukları ve Yalıtımdan Geçen Uzaklıklar
Cihazların içerisinde yer alan farklı polariteli enerjili iletkenlerin yalıtma aralıkları ve yüzeysel kaçak yolu uzunlukları çalışma gerilimine uygun mesafelerde olmalıdır. Uygunluk kumpas, mastar gibi aletler kullanılarak ölçülür.
14) Isıya ve Yanmaya Dayanıklılık
Metal olmayan malzemenin dış bölümleri, bağlantılar dâhil enerjili bölümleri destekleyen yalıtkan malzemeden bölümler ısıya karşı dayanıklı olmalıdır. Uygunluğu doğrulamak için standartta belirtilen değerlerde bilye basınç deneyi, kızaran tel deneyi ve iğne alevi deneyi yapılır.