TS EN 61000-4-13 / IEC 61000-4-13 Standardı
ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK (EMC)- BÖLÜM 4-13: DENEY VE ÖLÇME
TEKNİKLERİ - AC ENERJİ UCUNDA ENERJİ ŞEBEKE İŞARETLEŞMESİNİ İÇEREN HARMONİKLER ve ARA-HARMONİKLER - DÜŞÜK FREKANS BAĞIŞIKLIK DENEYLERİ
EMC Testi, bir cihazın veya sistemin elektromanyetik uygunluğunun kontrol edildiği testlerdir. Elektromanyetik Uyumluluk Testinde (EMC Testi), herhangi bir elektrikli ve elektronik cihazın veya sistemin, ortamdaki diğer cihaz veya sistemlerden etkilenmeden ve bunları etkilemeden çalışması hedeflenir. EMC Testi, genel olarak Bağışıklık EMC Testi ve Emisyon EMC Testi olarak iki kategoride incelenir. EMC Testi uygulamalarında kullanılan standartlarda belirtilen test limit değerleri ve test yöntemleri, cihaz veya sistemin özelliklerine göre değişiklik gösterebilmektedir.
TS EN 61000-4-13 / IEC 61000-4-13 standardında belirtilen A.A. Enerji Ucunda Enerji Şebeke İşaretleşmesini İçeren Harmonikler ve Ara-Harmonikler - Düşük Frekans Bağışıklık Deneyleri, Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) bağışıklık deneylerinden (EMC Testi) biridir.
TS EN 61000-4-13 / IEC 61000-4-13 standardı faz başına 16 Ampere kadar olan beyan akımı ile çalışan elektrik ve elektronik cihazlar için elektromanyetik uyumluluk (EMC) bağışıklık kuralları ve deney metotlarını kapsar. Alçak gerilimli enerji şebekelerindeki harmonikler ve ara-harmoniklerde; 50 Hz için, 2 kHz’e kadar olan frekansları ve 60 Hz için, 2,4 kHz’e kadar olan frekansları kapsar.
TS EN 61000-4-13 / IEC 61000-4-13 standardının amacı, elektrikli ve elektronik cihazların elektrikli ve elektronik cihazların, enerji şebekesi işaretleşme frekanslarına ve harmonik ile ara-harmoniklerine maruz kalmaları durumunda çalışma niteliklerinin değerlendirilmesi için ortak ve tekrar edilebilir bir esas oluşturmaktır.
A.A. Enerji Ucunda Enerji Şebeke İşaretleşmesini İçeren Harmonikler ve Ara-Harmonikler - Düşük Frekans Bağışıklık Deneyi:
A.A. Enerji Ucunda Enerji Şebeke İşaretleşmesini İçeren Harmonikler ve Ara-Harmonikler - Düşük Frekans Bağışıklık Deneyinde tanımlanan gerilim değerleri, temel olarak enerji şebekesindeki anma gerilimidir.
Küçük alan içerisinde üretilen Harmonik akımlar, üretim, iletim ve dağıtım cihazı tarafından üretilir. Büyük alan içerisinde üretilen harmonik akımlar ise endüstriyel ve yerleşim ortamlarındaki yükler tarafından da üretilir. Bu kaynaklar dışındaki cihazlar, bireysel olarak düşük seviyede harmonik üretirler. Ancak bu düşük harmonikler bir araya gelerek, düşük seviyede olmalarına rağmen harmonik gerilim bozumuna sebep olurlar.
Ara-harmoniklerin kaynakları genellikle şebekelerde bulunur. Orta ve yüksek gerilim şebekelerinde üretilen ara-harmonikler, düşük gerilimli şebekelere doğru akar ve bunun ters yönüne de harmonikler hareket edebilir.
Elektromanyetik Uyumluluk Deneylerinden (EMC Testi) olan A.A. Enerji Ucunda Enerji Şebeke İşaretleşmesini İçeren Harmonikler ve Ara-Harmonikler - Düşük Frekans Bağışıklık Deneyi test seviyeleri şu şekildedir;
3’ÜN KATLARI ŞEKLİNDE OLMAYAN TEK HARMONİKLER |
||||
Harmonik Numarası |
Sınıf 1 |
Sınıf 2 |
Sınıf 3 |
Sınıf X |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
|
5 |
4,5 |
9 |
12 |
Özel |
7 |
4,5 |
7,5 |
10 |
Özel |
11 |
4,5 |
5 |
7 |
Özel |
13 |
4 |
4,5 |
7 |
Özel |
17 |
3 |
3 |
6 |
Özel |
19 |
2 |
2 |
6 |
Özel |
23 |
2 |
2 |
6 |
Özel |
25 |
2 |
2 |
6 |
Özel |
29 |
1,5 |
1,5 |
5 |
Özel |
31 |
1,5 |
1,5 |
3 |
Özel |
35 |
1,5 |
1,5 |
3 |
Özel |
37 |
1,5 |
1,5 |
3 |
Özel |
“x” ürün komiteleri tarafından tanımlanır. Bu seviye, şebekeden beslenen cihazlar için “Sınıf 2” de belirtilen değerlerden daha düşük olamaz. |
3’ÜN KATLARI ŞEKLİNDE OLAN TEK HARMONİKLER |
||||
Harmonik Numarası |
Sınıf 1 |
Sınıf 2 |
Sınıf 3 |
Sınıf X |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
|
3 |
4,5 |
8 |
9 |
Özel |
9 |
2 |
2,5 |
4 |
Özel |
15 |
Deney Yok |
Deney Yok |
3 |
Özel |
21 |
Deney Yok |
Deney Yok |
2 |
Özel |
27 |
Deney Yok |
Deney Yok |
2 |
Özel |
33 |
Deney Yok |
Deney Yok |
2 |
Özel |
39 |
Deney Yok |
Deney Yok |
2 |
Özel |
“x” ürün komiteleri tarafından tanımlanır. Bu seviye, şebekeden beslenen cihazlar için “Sınıf 2” de belirtilen değerlerden daha düşük olamaz. |
ÇİFT HARMONİKLER |
||||
Harmonik Numarası |
Sınıf 1 |
Sınıf 2 |
Sınıf 3 |
Sınıf X |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
|
2 |
3 |
3 |
5 |
Özel |
4 |
1,5 |
1,5 |
2 |
Özel |
6 |
Deney Yok |
Deney Yok |
1,5 |
Özel |
8 |
Deney Yok |
Deney Yok |
1,5 |
Özel |
10 |
Deney Yok |
Deney Yok |
1,5 |
Özel |
12-40 |
Deney Yok |
Deney Yok |
1,5 |
Özel |
“x” ürün komiteleri tarafından tanımlanır. Bu seviye, şebekeden beslenen cihazlar için “Sınıf 2” de belirtilen değerlerden daha düşük olamaz. |
ARA-HARMONİKLER (50 Hz) |
||||
Frekans Aralığı (Hz) |
Sınıf 1 |
Sınıf 2 |
Sınıf 3 |
Sınıf X |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
|
16-100 |
Deney Yok |
2,5 |
4 |
Özel |
100-500 |
Deney Yok |
5 |
9 |
Özel |
500-750 |
Deney Yok |
3,5 |
5 |
Özel |
750-1000 |
Deney Yok |
2 |
3 |
Özel |
1000-2000 |
Deney Yok |
1,5 |
2 |
Özel |
“x” ürün komiteleri tarafından tanımlanır. |
ARA-HARMONİKLER (60 Hz) |
||||
Frekans Aralığı (Hz) |
Sınıf 1 |
Sınıf 2 |
Sınıf 3 |
Sınıf X |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
Deney Seviyeleri %U1 |
|
60-120 |
Deney Yok |
2,5 |
4 |
Özel |
120-600 |
Deney Yok |
5 |
9 |
Özel |
600-900 |
Deney Yok |
3,5 |
5 |
Özel |
900-1200 |
Deney Yok |
2 |
3 |
Özel |
1200-2400 |
Deney Yok |
1,5 |
2 |
Özel |
“x” ürün komiteleri tarafından tanımlanır. |
Deney esnasında kullanılan harici bir cihazın, harmonik ve ara-harmonik bozulmalardan etkilenmemesi için, deney üretici yeterli filtreleme özelliğine sahip olmalıdır. Yukarda verilen deney seviyeleri, ilgili ürün standardında belirtildiği şekilde çalışan tek veya 3 fazlı olarak bağlantısı yapılmış elektrikli ve elektronik cihazın uçları arasına uygulanır.