IP Testi IEC 60529

Elektriğin tarihi her ne kadar daha eskilere dayansa da 20. yüzyılının ikinci yarısında hayatımıza entegre olmaya başlayan elektrikli cihazların olumlu sonuçları tartışılmazdır. Olumlu sonuçları ile beraber yanında ciddi riskleri de getiren elektrikli cihazların bazı olumsuz sonuçları da maalesef kaçınılmaz olmuştur. Günümüzde teknoloji sürekli gelişmekte ve daha ileri bir seviyeye ulaşmaktadır. Sonuç olarak, elektronik cihazların ve ekipmanların dayanıklı ve güvenilir olmasını sağlamak çok önemlidir.

IEC 60529 IP testleri bu noktada devreye girmektedir. Risklerin önüne geçilebilmesi için ilk defa 1976 yılında IEC komitesi tarafından IEC 60529 yayımlanarak elektrikli donanımlara koruma derecesinin sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda tehlikeli bölümlere erişime karşı koruma, katı cisimlerin girişine karşı koruma ve suya karşı korumanın sağlanması amaçlanmıştır. IEC 60529 IP Testi, Avrupa Birliğinde ise CENELEC tarafından EN 60529 olarak yayımlanmıştır.

1989 yılında yenilenen bu standart günümüze kadar bazı eklemeler veya düzeltmeler alarak gelerek gelmiştir. Günümüzde kullanılan güncel standart 1989 yılında yayımlanan ve aldığı son güncellemeler ile IEC 60529:1989/AMD2:2013/COR1:2019 standardıdır.

IP kodunun açılımı ‘’ International Protection’’ kelimelerinden gelerek ‘’Uluslararası Koruma’’ olarak dilimize çevrilmiştir. Dünya üzerinde bu şekilde tek dilde bir koruma derecesi ifade edilmiştir. Bazı bölgelerde farklı standartlar veya kodlamalar kullanılsa da temel olarak referans alınan standart ve kodlama IEC 60529 ve IP olarak kalmıştır. Buna en belirgin örnek ABD bölgesinde kullanılan NEMA 250 standardıdır. Her ne kadar IEC 60529’ a göre farklı uygulamalar içerse de NEMA 250 içerisinde IEC 60529’ e göre karşılaştırma tablosu bulunur ve karşılığına denk IP kodu kabul edilebilir. IEC 60529, tüketici elektroniği, otomotiv, havacılık ve denizcilik dahil olmak üzere beyan gerilimi 72,5 kV altında kalan elektrikli donanımları veya elektronik cihazları kapsamı içerisine almaktadır. Testlerin doğru ve yeterli yapıldığından emin olmak için akredite bir laboratuvarlarda yapılmalıdır.

IP kodu, zorunlu olan iki adet rakam ile opsiyonel olan ve rakamlardan sonra gelebilen iki adet harf ile ifade edilmektedir. Rakamlardan ilk sıradaki ‘’Tehlikeli Bölümlere Erişime Karşı Koruma Derecesi’’ ve ‘’Katı Cisimlerin Girişine Karşı Koruma’’ derecelerini ifade etmektedir. İkinci sıradaki rakam ise ‘’Suyun Girişine Karşı Koruma’’ derecesini ifade etmektedir. Birinci rakam 0-6 arasında derecelendirilirken ikinci rakam 0-9 arasında derecelendirilir. Zorunlu rakamlar ‘’X’’ olarak ifade edilebilir. Bu durum ‘’koruma yok’’ yerine ‘’koruma ifade etmez’’ olarak yorumlanmalıdır. Bir donanımın IP derecesi yükseldikçe, suya ve toza maruz kalma riskinin yüksek olduğu zorlu ortamlarda kullanıma uygunluğu da artmaktadır.

Bunlarla ilgili detay aşağıda tablo olarak ifade edilmiştir.